Tutaj chodzi nie tyle o styl ogrodu, ile o styl życia. Z pojęciem „śródziemnomorski” wiąże się zamiłowanie do towarzystwa, dobrego jedzenia, nieco nonszalancki stosunek do życia, aromatyczne zapachy i długie wieczory przy dźwięku grających cykad. Tego właśnie oczekuje ktoś, kto chciałby mieć ogród w stylu śródziemnomorskim. Powinno się w nim wyczuwać przynajmniej część tej urlopowej atmosfery. Ponieważ u nas rzadko przez całe lato świeci słońce, ważne jest ,by w ogrodzie wytworzyć odpowiedni mikroklimat.
Aby uzmysłowić sobie, jakie elementy określają śródziemnomorski krajobraz i co nadaje mu ten wyjątkowy urok, warto przekartkować kilka folderów turystycznych z Włoch, Hiszpanii albo Grecji, albo obejrzeć zdjęcia z urlopu nad Adriatykiem. Wszędzie spotkamy suchą, kamienistą ziemię z charakterystycznymi odpornymi na suszę i upały roślinami, jak drzewka oliwne, cyprysy lawenda, oleander, drzewka cytrynowe i pomarańczowe, juki, agawy, drzewka migdałowe, figowe, oplecione winoroślą lub bluszczem altany oraz palmy.
Nasuwa się pytanie, czy zakładanie ogrodu śródziemnomorskiego w ogóle ma u nas sens, gdyż poza lawendą żadna z wymienionych roślin nie jest mrozoodporna i zimotrwała. Ale niekoniecznie chodzi tu o to, by sadzić w ogrodzie oryginalne rośliny, lecz by znaleźć takie, które mają podobny charakter i wygląd, a oprócz tego bez problemu rozwijają się w naszym klimacie.
Głównym kryterium doboru roślin jest ich szare, a czasami miękko owłosione ulistnienie. Kolor szary na liściach powstaje dzięki grubszej warstwie wosku, która chroni je przed niepotrzebnym wyparowywaniem wody. Delikatne włoski działają dodatkowo jak warstwa izolacyjna. Temu celowi służą także pierzaste albo drobnoliściaste struktury liściowe.
Aby pod naszą szerokością geograficzną stworzyć w ogrodzie śródziemnomorską atmosferę, musimy poszukać roślin „zastępczych”. Mogą to być:
Rośliny zdrewniałe:
•Grusza wierzbo listna (Pyrus salicifolia ‘Pendula’)
•Rokitnik (Hippophae rhamnoides)
•Jałowiec wirginijski (Juniperus virginiana ‘Skyrocket’)
•Laurowiśnia iberyjska (Prunus lusitanica)
•Kalina wawrzynowata (Viburnum tinus)
Półkrzewy:
•Perowskia (Pervoskia abrotanoides)
•Barbula klandońska (Caryopteris x clandonensis ‘Heavenly Blue’)
•Lawenda (Lavandula angustifolia )
•Szałwia (Salvia officinalis)
•Santolina (Santolina chamaecypatissus)
Byliny:
•Irysy (mieszańce Iris-barbata-elatior)
•Żeleźniak (Phlomis russeliana)
•Kocimiętka (Nepeta x faassenii)
•Wilczomlecz (Euphorbia characias, E. myrsinites, E. x martini)
•Mak nagołydkowy ( Papaver nudicaule)
Większość tych roślin wymaga zdrenowanego podłoża, które przede wszystkim w zimie dobrze odprowadza wodę, oraz stanowiska w pełnym słońcu. Jeżeli ponadto powierzchnię ziemi wokół roślin przykryje się żwirem lub grysem, promienie słoneczne lepiej będą się od niej odbijały. Oprócz tego taka powierzchnia przypomina wyglądem kamieniste ogrody w Grecji, Hiszpanii czy we Włoszech.
Typowe elementy:
•Ścieżki i miejsca siedzące: duże płaszczyzny tarasów z płytek w kolorze terakoty lub klinkieru; ścieżki z żółtawych kamieni lub żwiru
•Ogrodzenie: mur kamienny albo otynkowany na biało
•Woda: basen kąpielowy albo geometrycznie ukształtowana niecka basenu, małe ścienne fontanny z cicho pulsującą wodą
•Meble i mała architektura: proste wygodne meble z drewna i kutego żelaza, lakierowane na niebiesko lub zielono, donice i amfory z terakoty, patynowane posągi, kolumny, antyczne maski
•Pielęgnacja: dobrze zdrenowane podłoże nie wymaga wielu zabiegów pielęgnacyjnych, potrzebna wzmożona ochrona przed mrozem
•Otoczenie: zamknięta, odizolowana od otoczenia przestrzeń ogrodu, raczej o miejskim charakterze; budynki z żółtawego kamienia lub tynkowane na biało albo żółto ściany
•Wrażenie ogólne : ogród jest szary, suchy, w ciepłych odcieniach barw, intensywna gra światła i cienia.
U góry: Kompozycja ze żwiru, santoliny, lawendy i jałowca iberyjskiego na tle białej ściany domu wygląda jak żywcem przeniesiona z południa Europy.
U góry: Na tym małym tarasie dachowym wszystko do siebie pasuje: wygląd całości określają płyty podłogowe i donice z terakoty. Od tego tła pięknie odcinają się wystrzyżone z bukszpanu kule, które w zimie tworzą tutaj zielony szkielet. Białe ściany budynku odbijają słońce i dodatkowo podkreślają śródziemnomorską atmosferę.
Po lewej: Tę śródziemnomorską kompozycję tworzą kroksomia, Żurawka, oraz krwawnik.
