Fagus sylvatica (Buk pospolity)

Wyniosłe, majestatyczne drzewo leśne - stare buki mają 30 m wysokości i więcej. Z daleka rzuca się w oczy zupełnie gładki, popielaty pień i szeroka korona (o ile drzewo rośnie swobodnie i ma dużo miejsca), której średnica może osiągnąć do 20 m.  
Liście są dość sztywne, jakby skórzaste, lekko błyszczące, eliptyczne lub jajowate, na wiosnę rozwijają się późno, są jasnozielone; jesienią przybierają barwy pastelowe - są czerwonawobrązowe i pomarańczowożółte, często pozostają suche na gałęziach aż do wiosny.  
Kwiaty drobne, bez znaczenia ozdobnego, rozwijają się w końcu kwietnia lub na początku maja. 
Owoce to cztery zdrewniałe okrywy, osłaniające duże, trójgraniaste orzeszki („bukiew”), są pokryte drobnymi, zwykle szydlastymi wyrostkami. 
Gatunek naturalnie występuje w zachodniej, środkowej i południowej Europie, a także na Kaukazie. W Polsce rośnie na południu i zachodzie kraju. 
Sadzony na północnym wschodzie może przemarzać. Od późnych przymrozków przemarzać mogą młode liście i pędy.  
Wymaga głębokich, żyznych, nieprzesychających gleb, ze stabilnym, niskim poziomem wody i łagodnego, „morskiego” klimatu, nie znosi zaś suszy. Wymaga stanowisk słonecznych lub półcienistych. 
Zastosowania buka pospolitego są różnorodne - od alei, w tym przydrożnych, znanych na przykład z Pomorza, po parki i ogrody. Buki dają głęboki cień i, w przeciwieństwie na przykład do wiązów czy platanów, można je sadzić w parkach, blisko ścieżek, bo konary nie są kruche, wytrzymują uderzenia wiatru. Buk nie lubi „głębokiego” cięcia, ale bardzo dobrze znosi strzyżenie cieńszych gałązek (nie wiosną!), co można wykorzystać do zakładania geometrycznych w formie żywopłotów i szpalerów. Jedno z najważniejszych krajowych drzew leśnych, tworzy z innymi drzewami lasy - buczyny. Niezwykle ważne drzewo nie tylko w swych ogrodowych i parkowych rolach, ale szerzej - w życiu codziennym, zwłaszcza dawniej: dawało i daje wyśmienity opał i węgiel drzewny, jego drewno było cenione przez bednarzy, tokarzy, stolarzy (słynne gięte meble Thoneta!), a ulistnione gałęzie, ścinane z ogławianych drzew dawały dawniej w górskich okolicach Europy paszę dla zwierząt gospodarskich - „liściarkę”. Ogrodnicy od setek lat cenią bardzo żyzny kompost z bukowych liści.

Grupa roślin

Liściaste

Rodzina

Fagaceae - bukowate

Charakterystyka Gatunku

Pokrój: Stożkowy, Szerokostożkowy 

Wysokość: Od 20 m do 30 m

Szerokość: Od 15 m do 20 m

Kwiaty

Rodzaj kwiatów: Kwiaty niepozorne

Barwa kwiatów:

Okres kwitnienia: Kwiecień, Maj

Liście

Trwałość liści: Sezonowe

Kolor liści: Zielone

Kolor liści jesienią: Żółty, Brązowy, Pomarańczowy

Kształt liści: Jajowaty, Eliptyczny

Owoce

Owoce niepozorne

Barwa: Brązowy, Niepozorna

Okres owocowania: Sierpień

Krztałt: Orzeszki

Zastosowanie: Brak zastosowania

Pędy

Kolor pędów: Szary

System korzeniowy

Mięsiste korzenie, Korzeń głowny

Podłoże

Rodzaj gleby: Gliniasta, Gliniasto-piaszczysta, Żyzna

Odczyn gleby: Obojętne (pH 5,0-6,0) (w tym lekko kwaśne) 

Wilgotność: Podłoże umiarkowanie wilgotne

Stanowisko

Półcieniste, Słoneczne

Siła wzrostu

Typowy dla gatunku

Formowanie

Nie

Strefa klimatyczna

5a od -28.9°C do -26.1°C

Zastosowanie polecane przez Bonsai Park

Nasadzenia naturalistyczne, Zadrzewianie krajobrazowe, Rekultywacja, Zieleń osiedlowa, Aleje parkowe, Żywopłot naturalny, Żywopłot formowany, Duże ogrody

Dodatkowe informacje

Warunki uprawy: Małe wymagania

Cechy Użytkowe: Brak szczególnych cech

Pora największej atrakcyjności: Wiosna, Jesień

Walory: Ozdobny z liści, Zimą suche liście zostają na drzewie

Występowanie gatunku: Europa Centralna, Europa Płd., Gatunek krajowy, Kaukaz

Pochodzenie odmiany:  Europa