Pędy wielu roślin wypuszczają korzenie w miejscu, w którym dotykają ziemi. W metodzie rozmnażania przez odkłady wykorzystuje się tę cechę. Niektóre rośliny trzeba pobudzić do ukorzenienia, kalecząc korę. Często też należy zakopać pęd w ziemi lub w innym wilgotnym podłożu. Na tym jednak kończy się nasza praca. Resztę roślina zrobi sama.
Podczas rozmnażania przez odkłady ukorzeniany pęd pozostaje częścią rośliny matecznej. Oznacza to, że przez cały czas czerpie z niej wodę i składniki pokarmowe, ma ich więc pod dostatkiem i może bez przeszkód stymulować proces wypuszczania korzeni. Poza tym sadzonka wyrasta w tym samym środowisku, co roślina mateczna, a więc nie zakazi się chorobami. Istnieją różne metody rozmnażania wielu roślin. Czasem trudno zdecydować, którą wybrać. Warto wtedy pamiętać, że „proste i pewne" metody, takie jak rozmnażanie przez odkłady, mają wiele plusów. Przede wszystkim są mniej czasochłonne, nie wymagają specjalnych umiejętności ani dużej wiedzy, a niemal zawsze ich zastosowanie gwarantuje sukces. Jeśli mamy do wyboru rozmnożenie jakiejś rośliny przez odkłady proste lub sadzonki, siew, kopczykowanie czy szczepienie, wybierzmy metodę odkładów. Każdy rodzaj odkładu robi się nieco inaczej, ale ogólne wskazówki, dotyczące tej metody rozmnażania, są takie same. Zamieszczone zostały na stronie obok.
Powyżej po lewej: kalinę można rozmnażać przez odkłady. Robimy to wiosną.
Powyżej: rozmnażanie lawendy przez odkłady daje gwarancję, że otrzymamy egzemplarze identyczne z rośliną mateczną.
Kiedy na pędzie pojawią się korzenie, możemy odciąć go od rośliny matecznej.
Podstawowe zasady
• Roślinę można rozmnażać przez odkłady, tylko gdy jest w okresie wzrostu.
• Spulchniamy ziemię w miejscu, w którym ukorzeniany pęd dotyka podłoża. Jeśli gleba jest gliniasta, przekopujemy ją i dodajemy trochę kompostu lub piasku. Młode korzenie będą wtedy łatwiej rosły.
• Z ukorzenionego pędu obrywamy liście na odcinku 8-10 cm powyżej i poniżej miejsca, które ma kontakt z podłożem. Dzięki temu roślina szybciej wytworzy korzenie.
• Pędy do ukorzenienia wybieramy spośród tegorocznych lub ubiegłorocznych przyrostów.
• Ukorzeniony pęd nacinamy wzdłuż na odcinku 5 cm. Na nacięciu kładziemy mały kamień albo patyk, tak aby — gdy przysypiemy pęd podłożem — rana pozostała otwarta.
• Jeśli pęd nie daje się przygiąć do ziemi, przygniatamy go kamieniem lub wbijamy w podłoże zagięty drut, który go przytrzyma.
• Obok ukorzenianego pędu możemy wbić patyk i przywiązać do niego pęd. Dzięki temu nowa roślina nie będzie leżeć na ziemi, tylko od razu zacznie rosnąć w górę.
• Ziemię wokół ukorzenianego pędu regularnie odchwaszczamy. Dbamy też, aby była stale wilgotna.
• Nie oddzielamy pędu od rośliny matecznej, dopóki nie wypuści nowych silnych, przyrostów — może to potrwać nawet 1,5 roku. Po oddzieleniu nie przesadzamy nowej rośliny, ale jeszcze przez rok pozwalamy jej rosnąć w tym samym miejscu. Dopiero wtedy przenosimy ją na nowe stanowisko.
Rozmnażany przez odkłady bluszcz, wypuszcza wiele małych korzonków.
Sadzonki malin często same rozmnażają się przez odkłady, bez naszej ingerencji.
Jeśli w naszym ogrodzie rosną krzewy jeżyn lub malin, zapewne zauważyliśmy naturalną skłonność tych roślin do ukorzeniania się z wierzchołków pędów. Wyginają się one łukowato, dotykają ziemi i po jakimś czasie wypuszczają korzenie. Mniej więcej po roku możemy już oddzielić nową roślinę od matecznej. Odkłady wierzchołkowe stosuje się podczas rozmnażania malin, a ponieważ metoda ta jest wyjątkowo prosta i w przypadku tych roślin bardzo skuteczna, wyd
Zanim zdecydujemy się wypróbować trudniejsze i bardziej pracochłonne sposoby rozmnażania, na przykład przez sadzonki, zróbmy odkłady z pędów wybranej rośliny. Tak wiele gatunków pnączy i krzewów daje się rozmnożyć tą metodą, że istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, iż wybrany przez nas gatunek też do nich należy. Zrobienie odkładów zajmie nam tylko kilka minut, wymaga prostych narzędzi i odrobiny zręczności. Jeżeli metoda ta m
Za pomocą odkładów powietrznych można nie tylko rozmnożyć roślinę, ale także ją odmłodzić. Metoda ta jest szczególnie przydatna w przypadku roślin doniczkowych. Stosujemy ją, gdy kwiatek nadmiernie się rozrośnie lub zaczyna gubić dolne liście, co psuje jego wygląd. Jeżeli chcemy rozmnożyć roślinę przez odkład powietrzny, przede wszystkim powinniśmy zadbać o to, by narzędzia, którymi się posługujemy, były czyste, a najlepiej odkażone. Także po
Ta metoda daje najlepsze wyniki podczas rozmnażania krzewów, które w koronie mają wiele rosnących blisko siebie pędów. Ogrodnicy wykorzystali tę cechę, uważając, że skoro korona jest w stanie wypuścić tyle pędów, to z każdego z nich może wyrosnąć wiele nowych roślin. Sadownicy i szkółkarze bardzo często stosują tę metodę, gdy chcą otrzymać podkładkę lub egzemplarz jakiegoś gatunku. Jest to sposób szybki, pewny i bardzo efektyw
Metoda rozmnażania roślin przez odkłady powtarzane nazywana jest również metodą odkładów wielokrotnych. Na pierwszy rzut oka przypomina to ukorzenianie odkładów serpentynowych. W przypadku odkładów powtarzanych przysypujemy ziemią wszystkie węzły oprócz dwóch albo trzech ostatnich, natomiast gdy wykonujemy odkłady serpentynowe, pod ziemią znajduje się co drugi węzeł. Jak łatwo się domyślić, metoda odkładów powtarzanych jest wy
Metoda bardzo rzadko stosowana przez właścicieli niewielkich ogródków. Rozmnażanie roślin przez głębokie sadzenie wymaga sporych nakładów pracy. Poza tym w taki sposób możemy rozmnażać jedynie kilka gatunków ogrodowych i to takich, które mają szczególne wymagania co do kwasowości podłoża. Jeśli spojrzymy na listę roślin, które można rozmnażać wykorzystując głębokie sadzenie, to zauważymy, że wszystkie rosną w ekst
