W chłodnej strefie klimatycznej rośliny kiełkują wiosną. Dzięki temu mają dość czasu, aby zakwitnąć latem i przygotować się do zimy. Jesienią, zanim zwiędną (rośliny jednoroczne) lub wejdą w stan spoczynku (byliny), zdążą wytworzyć nasiona. Aby nasiona nie zaczęły kiełkować zbyt wcześnie, czyli jeszcze przed zimą, natura wyposażyła je w specjalny mechanizm obronny - nim rozwiną się kiełki, nasiona muszą przez dłuższy czas przebywać w niskiej temperaturze.
Jeżeli ogrodnik przechowuje nasiona w niskiej temperaturze, mówimy, że przeprowadza stratyfikację. Do niedawna sądzono, że nasiona niektórych gatunków trzeba przed kiełkowaniem zamrozić. Ostatnie badania wykazały, że wystarczy umieścić je w chłodzie. My możemy spróbować obu tych sposobów, aby porównać, który daje lepsze efekty.
Stratyfikacja to jedna z łatwiejszych metod inicjacji kiełkowania. Na ogół wystarczy, że torebeczkę z nasionami włożymy do słoika pod koniec zimy, i dobrze go zamkniemy. Słoik wstawimy do zamrażalnika albo do lodówki. Dobrze jest zapisać na każdej torebce datę, kiedy nasiona trzeba wyjąć z lodówki. To bardzo ważne, bo powinny tam leżeć odpowiedni czas.
|
Odpowiednie gatunki NAZWA ŁACIŃSKA |
NAZWA POLSKA |
CZAS STRATYFIKACJI |
|
Aconitum spp. |
Tojad |
3 tygodnie w lodówce |
|
Antirrhinum majus |
Wyżlin większy (lwia paszcza) |
4-6 tygodni w lodówce |
|
Aquilegia spp. |
Orlik |
2-8 tygodni w lodówce |
|
Belamcanda chinensis |
Belamkanda |
4-6 tygodni w lodówce |
|
Clematis spp. |
Powojnik |
3 miesiące w lodówce |
|
Consolida spp. |
Ostróżeczka |
6 tygodni w lodówce |
|
Delphinium elatum |
Ostróżka wyniosła |
4-6 tygodni w zamrażarce |
|
Dianthus spp. |
Goździk |
4-8 tygodni w lodówce |
|
Dicentra spectabilis |
Serduszka okazała |
6 tygodni w lodówce |
|
Dracocephalum spp. |
Pszczelnik |
4-6 tygodni w lodówce |
|
Echinacea spp. |
Jeżówka |
3-6 tygodni w lodówce |
|
Eryngium spp. |
Mikołajek |
6 tygodni w lodówce |
|
Euphorbia griffithii |
Wilczomlecz |
5 tygodni w zamrażarce, 5 dni moczyć |
|
Gentiana spp. |
Goryczka |
2-4 tygodni w lodówce |
|
Geranium sanguineum |
Bodziszek czerwony |
1-2 miesiące w lodówce |
|
Heliopsis helianthoides |
Słoneczni czek szorstki |
4 tygodnie w chłodziarce |
|
Helleborus niger |
Ciemiernik biały |
2 tygodnie w zamrażarce |
|
Hemerocallis spp. |
Liliowiec |
2 tygodnie w zamrażarce, 5 dni moczyć |
|
Lathyrus odoratus |
Groszek pachnący |
2-3 tygodnie w lodówce, 2 dni moczyć |
|
Lavandula spp. |
Lawenda |
4 tygodnie w lodówce |
|
Liatris scariosa |
Liatra |
6 tygodni w lodówce |
|
Lobelia cardinalis |
Lobelia krwista |
10 dni w lodówce |
|
Mimulus spp. |
Kroplik |
3 tygodnie w lodówce |
|
Molucella laevis |
Molucella gładka |
5 dni w zamrażarce |
|
Oenothera macrocarpa |
(dzwonek irlandzki) Wiesiołek ozdobny |
2 tygodnie w lodówce |
|
Paeonia spp. |
Piwonia |
2 miesiące w lodówce |
|
Penstemon spp. |
Penstemon |
4-8 tygodni w lodówce» |
|
Phlox spp. |
Floks |
2 tygodnie w zamrażarce; 7 dni moczyć, |
|
Polemonium boreale |
Wielosił |
zmieniając codziennie wodę 2 miesiące w lodówce |
|
Primula marginata |
Pierwiosnek obrzeżony |
2 tygodnie w lodówce |
|
Rosa spp. |
Róże |
5 miesięcy w lodówce |
|
Rudbeckia hirta |
Rudbekia owłosiona |
tydzień w zamrażarce, tydzień w lodówce |
|
Salvia spp. |
Szałwia |
tydzień w lodówce |
|
Sanguisorba canadensis |
Krwiściąg kanadyjski |
6 tygodni w lodówce |
|
TrolHus europaeus |
Pełnik europejski |
2 tygodnie w zamrażarce |
|
Veronica spp. |
Przełącznik |
2 miesiące w lodówce |
|
Viola spp. |
Fiołek |
4 tygodnie w lodówce |
|
Yucca filamentosa |
Jukka karolińska |
3-4 tygodnie w zamrażarce |
WAŻNE INFORMACJE
Termin: wiosna
Potrzebne: tacki do wysiewu nasion, szczelnie zamykany słoik
Warto mieć pod ręką: wodoodporny flamaster, podłoże, drobnoziarnisty papier ścierny
Temperatura: jeśli nasiona wkładamy do lodówki, nastawmy temp na 4 stopnie. W zamrażalniku najlepiej ustawić pojemnik z nasionami pośrodku półki. Temperatura nie powinna być niższa niż -5 stopni.
Na torebce z nasionami piszemy datę kiedy trzeba je wyjąć z lodówki.
Torebkę z nasionami wkładamy do słoika albo szczelnie zamykanej plastikowej torebki, którą umieszczamy w lodówce.
DRUGI SPOSÓB:
Większość nasion wymagających stratyfikacji można wysiać na tackę, którą na zimę ustawiamy w zimnym inspekcie. Jeśli są to nasiona kiełkujące bez dostępu światła, tackę przykrywany kawałkiem czarnej folii.
Gruba warstwa papieru zabezpieczy nasiona przed wahaniami temperatury i dostępem światła.
Ewentualne problemy
Nasiona nie kiełkują. Prawdopodobnie zbyt krótko były poddawane stratyfikacji. Tackę z wysianymi nasionami zawijamy w folię z bąbelkami i wkładamy do lodówki na kilka dni.
Nasiona w lodówce wysychają.
Zanim umieścimy nasiona w lodówce, rozkładamy je do szczelnie zamykanej plastikowej torebki albo do słoika i dobrze zakręcamy pokrywkę.
Plastikowa torebka, do której wkładamy tackę z nasionami musi być szczelnie zamykana. W przeciwnym razie wilgoć wyparuje z podłoża i nasiona wyschną.
