Pobieranie sadzonek i pobudzanie ich, by wypuściły korzonki, to niekłopotliwa metoda rozmnażania roślin. Szczególnie polecana jest w przypadku delikatnych, tropikalnych roślin doniczkowych oraz w rozmnażaniu krzewów i pnączy. W większości przypadków nie tylko kończy się sukcesem, ale też gwarantuje, że nowa roślina będzie identyczna z tą, z której pobraliśmy sadzonkę.
Najważniejsze wskazówki
• Tylko sadzonki pobrane z roślin młodych i bujnie rosnących mają największe szanse na rozwój systemu korzeniowego. Jeśli chcemy pobrać sadzonkę ze starej rośliny, trzeba ją do tego przygotować rok wcześniej. Obcinamy stare pędy, pozostawiając tylko kilka zdrowych gałązek i przez rok starannie nawozimy i podlewamy roślinę. Wiosną powinna wypuścić nowe pędy.
• Zawsze pobieramy sadzonki tylko z jednorocznych przyrostów — nawet jeśli są to sadzonki zdrewniałe, które tniemy jesienią.
• Pędy na sadzonki tniemy wcześnie rano, kiedy mają jeszcze dużo wody. Wszystkie sadzonki (z wyjątkiem zdrewniałych) zanurzamy w wodzie albo zawijamy w mokry papier lub ręcznik i wkładamy do foliowej torebki.
• Sadzonki pobieramy wyłącznie ze zdrowych roślin, niezarażonych żadną chorobą. Taka z chorej rośliny zwykle się nie ukorzenia. Jeśli wiemy, że roślina porażona jest przez chorobę lub szkodniki, najpierw ją wyleczmy. Także jeżeli rośnie w niesprzyjających warunkach i ma wiotkie, bardzo długie i pozbawione liści przyrosty, nie będzie najlepszą rośliną mateczną. Kiepska kondycja sprawia, że jest ona bardziej podatna na choroby i szkodniki.
• Przed każdym cięciem dezynfekujemy nóż, przecierając ostrze szmatką nasączoną 10% roztworem wybielacza (1 część wybielacza na 9 części wody).
• Niektóre rośliny, na przykład bluszcz, mają na pędach zarówno młode liście, jak i stare. Sadzonkę pobieramy wyłącznie z przyrostu z młodymi liśćmi, gdyż jest on ciągle w okresie wzrostu.
• Wszystkie sadzonki, oprócz zdrewniałych, pobieramy wykonując ukośne cięcie, tak aby miazga (komórki,
Sadzonkę obcinamy bardzo ostrym nożem, dzięki temu nie uszkodzimy rośliny
z których rozwijają się korzenie) na jak największej przestrzeni stykała się z podłożem. Sadzonki zdrewniałe tniemy ukośnie na górze, a prosto na dole. Pomaga to łatwiej odróżnić górę i dół sadzonki.
• Zanim zaczniemy ciąć pędy, sprawdźmy z jakiego rodzaju sadzonek rozmnażamy daną roślinę.
• Zawsze pobierzmy więcej sadzonek — nie mamy przecież gwarancji, że wszystkie wypuszczą korzenie. Pamiętajmy jednak, żeby nie ciąć za dużo, aby nie ucierpiała roślina mateczna.
Rodzaje sadzonek Sadzonki najczęściej kojarzą się z delikatnymi wierzchołkami roślin, które obcinamy i ukorzeniamy w podłożu. Jeśli jednak mamy zamiar na serio zająć się rozmnażaniem roślin, musimy się nauczyć, jak pobierać sadzonki z różnych części roślin. Istnieje wiele rodzajów sadzonek, a pobiera się je nie tylko z różnych części roślin, ale też z roślin w różnym wieku. W zależności od gatunku możemy z powodzeniem wyh
Te sadzonki są nieco młodsze niż sadzonki słabo zdrewniałe i półzdrewniałe. Podobnie jak sadzonki słabo zdrewniałe znajdują się jeszcze w fazie intensywnego wzrostu, a więc ukorzeniają się bardzo szybko. Łatwo sobie z nimi poradzić, ponieważ dopiero zaczynają drewnieć, a jednocześnie zbyt prędko nie więdną. Większość roślin, które dobrze ukorzeniają się z sadzonek słabo zdrewniałych, równie łatwo wypuszcza korzonki, jeśli pobierzemy z nich s
Bardzo łatwo odróżnić sadzonkę słabo zdrewniałą. W połowie lata bierzemy do ręki pęd i w odległości około 15 cm od czubka zginamy pod kątem 90°. Jeśli łatwo się łamie i „strzela", możemy pobrać z niego na sadzonkę. Pędy półzdrewniałe niełatwo zgiąć, a zdrewniałych w ogóle nie można. Z kolei pędy, które są zbyt młode, nie dają się złamać. Sadzonki słabo zdrewniałe ukorzeniają się o wiele łatwiej aniżeli półzd
Wiele drzew i krzewów, także iglastych, rozmnaża się przez sadzonki półzdrewniałe. Jest to chyba najchętniej wybierana metoda rozmnażania wegetatywnego; daje też na ogół bardzo zadowalające efekty. Jeżeli chcemy rozmnożyć jakąś roślinę (krzew lub drzewo), o której niewiele wiemy, przygotowanie sadzonek półzdrewniałych daje nam największą gwarancję powodzenia. Sadzonki półzdrewniałe są starsze od zielnych, ale młodsze od zdrewni
Jesienią, kiedy opadną liście i rośliny wejdą w stan spoczynku, nadchodzi najlepsza pora na pobranie sadzonek zdrewniałych. Metoda ta jest najskuteczniejsza podczas rozmnażania gatunków drzewiastych. Sadzonki zdrewniałe mają dwie podstawowe zalety. Po pierwsze, nie są tak podatne na uszkodzenia, po drugie, zgrubienie z kalusa, jakie wytworzy się przez zimę wokół rany, będzie stymulować rozwój nowego systemu korzeniowego. Rozróżniamy trzy rodzaje cię
Rośliny iglaste łatwo można rozmnażać z nasion, jednak wielu ogrodników woli robić to z sadzonek. Pierwsza z tych metod jest pewniejsza, ale rozmnażanie z sadzonek ma dwie ważne zalety: uzyskujemy większe rośliny i szybciej, niż z nasion, a poza tym nowa roślina powtarza wszystkie cechy rośliny matecznej. Jeśli u dorosłego egzemplarza pojawią się jakieś różnice, będzie to wpływ wyłącznie warunków środowiskowych. Sadzonki są klonami rośliny matecznej
Tej metody zapewne nie będziemy często stosować, gdyż rośliny, które należy w ten sposób rozmnażać, rosną w tropikach. Dobrze jest jednak wiedzieć, jak pobrać sadzonki z takich gatunków, gdy zechcemy odmłodzić stare egzemplarze. Robimy to właśnie poprzez sadzonkowanie. Rozmnażanie gatunków mających trzcinopodobne pędy jest tak łatwe, że jedynym naszym problemem będzie potem nadmiar roślin. Aby je ukorzenić, tniemy pęd na kawałki długości 5-
Niektóre gatunki można rozmnażać, sadząc w podłożu ich liście wraz z ogonkami. Wyrasta wtedy nowa roślina. Jak widać na zamieszczonym wykazie, zdolność tę wykazują tylko gatunki pochodzące ze strefy zwrotnikowej i podzwrotnikowej, mające mięsiste liście. Ukorzenianie sadzonek liściowych pobranych wraz z ogonkiem, to jedna z najprostszych i najbardziej niezawodnych metod rozmnażania roślin doniczkowych, na przykład fiołka afrykańskiego. Wystarczy tylko zapewnić sad
Ten sposób rozmnażania roślin przynosi zaskakujący efekt — z jednego liścia otrzymujemy nawet do kilkunastu sadzonek! W dodatku sama metoda jest nieskomplikowana i, jeśli tylko zapewnimy młodym roślinkom wystarczająco wysoką wilgotność, możemy liczyć na sukces. Pamiętajmy też, że temperatura powietrza i podłoża nie może być niższa niż 24°C, inaczej sadzonki się nie ukorzenią. Ten sposób rozmnażania polecany jest zwłaszcza w przypadku begonii kr&
Niektóre gatunki roślin można rozmnażać dzieląc ich liście na fragmenty i sadząc je w podłożu. Stosując tę metodę, wykorzystujemy te same właściwości roślin, które pozwalają nam sadzonkować liście z naciętymi nerwami. Dlatego oba sposoby nadają się do rozmnażania roślin, które mają zdolność wypuszczenia z nerwów zarówno korzonków, jak i pędów. Niektóre gatunki ukorzeniają się szybciej z kawałków liści
Rozmnażanie roślin jednoliściennych Rośliny jednoliścienne to takie, których zarodki w nasieniu mają tylko jeden kotyledon, czyli liścień. Inną cechą odróżniającą tę grupę roślin jest ułożenie nerwów w liściach. U roślin jednoliściennych nerwy biegną równolegle wzdłuż liścia; u dwuliściennych rozgałęziają się na wszystkie strony. Do roślin jednoliściennych zaliczamy między innymi cebule, lilie, kukurydzę oraz trawy. Takie rośliny,
Chwasty to doskonały przykład, jak łatwo niektóre rośliny rozmnażają się z kawałeczka korzenia. Wystarczy niedokładnie wypielić perz, zostawiając jego korzenie w ziemi i po kilku tygodniach musimy od nowa zmagać się z uciążliwym zielskiem. Na szczęście nie wszystkie rośliny, które mogą rozmnażać się w ten sposób, są tak ekspansywne. Sadzonki korzeniowe pobieramy późną jesienią albo na początku zimy, kiedy rośliny znajdują się w stanie sp