Utrzymanie trawnika w dobrej kondycji przez cały okres wegetacji nie jest łatwe. Potrzebna jest wiedza o jego pielęgnacji oraz czynnikach psujących jego wygląd, m.in. chorobach wywoływanych przez grzyby.
Trawniki koszone raz-dwa razy w roku i nienawożone rzadko chorują, ale też nie mają walorów estetycznych. Częstsze koszenie i nawożenie korzystnie wpływa na wygląd trawników, ale jednocześnie wzrasta zagrożenie wystąpienia chorób, zwłaszcza gdy przy pielęgnacji popełnia się błędy. Należy pamiętać, że wraz z obniżaniem wysokości koszenia ulega skróceniu system korzeniowy traw . Takie rośliny mają małe zasoby węglowodanów, a przez to stają się słabsze i podatne na choroby.
Wystąpienie choroby sygnalizują różne objawy, np.: plamy w darni, pierścienie, smugi, placowe zahamowanie wzrostu, zmiana zabarwienia liści, uzależnione od warunków środowiska, gatunku trawy, wysokości koszenia i innych czynników. W dodatku jednocześnie może występować więcej niż jedna choroba.
Diagnoza nie zawsze jest łatwa. Obserwacja czasem wymaga potwierdzenia przez specjalistę w laboratorium. Łatwiej jest rozpoznać chorobę aktualnie się rozwijającą niż tę, która minęła, a obecnie widoczne są tylko jej skutki. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób, warto poznać charakterystyczne objawy tych najpowszechniejszych i warunki, jakie sprzyjają ich rozwojowi.
Łatwiej rozpoznać chorobę, która jest w pełni rozwoju, niż tę, która pozostawiła po sobie określone skutki.
Pleśń śniegowa
Jest jedną z najgroźniejszych chorób traw. Najpodatniejsze na pleśń są odmiany mietlicy rozłogowej, życicy trwałej oraz kostrzewy czerwonej i trzcinowej. Objawy choroby w postaci brunatnych plam w darni wielkości 15-20 cm można zaobserwować każdego roku wiosną. Plamy czasem zlewają się, tworząc nie-regularne place zamarłych traw. Rano, przy dużej wilgotności darni, wokół uszkodzonej powierzchni widoczna jest biało-różowa grzybnia, w dni słoneczne zaś na zamarłych trawach można zaobserwować pomarańczowo zabarwione masy zarodników grzyba.
Głównym sprawcą choroby w Polsce jest grzyb Microdochium nivale. W rejonach górskich i na północy Polski, gdzie śnieg dłużej zalega, uszkodzenia trawników powodują również grzyby z rodzaju Typhula, które powodują chorobę zwaną pałecznicą. Pleśń śniegowa najczęściej rozwija się pod śniegiem lub na granicy topniejącego śniegu, czasem jednak może porażać darń także latem i jesienią. Uszkodzone przez pleśń trawy z trudem się regenerują, a zdarza się też, że na takim trawniku musimy dosiać nową trawę lub założyć go na nowo.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ chłodna pogoda (temp. 1-5°C),
■ wysoka wilgotność lub pokrywa śnieżna przy niezamarzniętej glebie,
■ silne nawożenie azotem jesienią,
■ zbyt wysoki odrost traw pozostawiony na zimę,
■ niezgrabione, opadające liście z drzew, jak również deptanie trawnika przykrytego śniegiem.
Objawy pleśni śniegowej wiosną.
Ogniska choroby pojawiające się jesienią.
Helmintosporioza
Chorobę, nazywaną także brunatną plamistością traw, mogą wywoływać różne gatunki grzybów. Plamistość liści jest bardzo popularna na trawnikach, ale poważny problem stanowi choroba, która z plamistości przeradza się w ostrzejszą formę, uszkadzającą poza liśćmi źdźbła, rozłogi, a nawet korzenie. Rośliny wówczas stają się brązowe z odcieniem czerwieni i zamierają. Największe szkody choroba wyrządza na trawnikach zacienionych i nisko koszonych. Jej sprawcami są Drechslera poae na wiechlinie łąkowej w okresie chłodów jesienią, zimą i wiosną oraz Bipolaris sorokiniana na kostrzewie czerwonej podczas ciepłego lata. Zarodniki patogenów mogą być łatwo rozsiewane przez wiatr, przenoszone przy koszeniu oraz rozpryskiwane przez deszcz i podczas podlewania.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ chłodna lub gorąca i wilgotna pogoda,
■ zbyt silne nawożenie azotem,
■ zacienienie,
■ niskie koszenie,
■ obecność zbyt dużej ilości filcu.
Helmintosporioza na trawniku zacienionym.
Zainfekowany trawnik sportowy. Widoczne są różnice w regeneracji odmian wiechliny łąkowej.
Czerwona nitkowatość traw i różowa plamistość trawników
Choroby te często występują razem. Widoczne objawy uszkodzeń są podobne, ale bliższe obserwacje, zwłaszcza pod mikro-skopem, pozwalają na rozróżnienie chorób.
Uszkodzony trawnik ma plamy o czerwonym lub lekko różowym zabarwieniu, widoczne wyraźniej przy dużej wilgotności powietrza rano lub podczas deszczowej pogody. Sprawca czerwonej nitkowatości, grzyb Laetisana fuciformis, wytwarza czerwoną grzybnię, która w postaci nitek wyrasta z porażonych blaszek liściowych. Drugi grzyb, Limonomyces roseipellis, pokrywa powierzchnię liścia biało-różową, błoniastą grzybnią. Różowa plamistość występuje szczególnie na życicy trwałej i kostrzewie czerwonej. Czerwona nitkowatość poraża więcej gatunków traw i jest groźniejsza. Obydwie choroby po-wodują utratę zielonej barwy liści i wolniejszy wzrost traw. Plamy na trawniku są różnej wielkości i nie mają wyraźnych krawędzi. Wewnątrz uszkodzonej po-wierzchni często są widoczne zielone liście zdrowych roślin.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ chłodna i wilgotna pogoda,
■ wolny wzrost traw spowodowany brakiem nawożenia, szczególnie azotowego,
■ obecność zbyt dużej ilości zamarłych traw w darni.
Czerwona nitkowatość traw.
Różowa plamistość trawnika.
Mączniak prawdziwy traw
Mączniak jest klasycznym przykładem choroby, która atakuje w warunkach niesprzyjających wzrostowi i rozwojowi traw. Podatne na mączniaka są trawy rosnące w cieniu drzew lub budynków. Gatunkiem najwrażliwszym na tę chorobę jest wiechlina łąkowa, chociaż odmiany znacznie się różnią podatnością. Porażone liście wyglądają jak posypane mąką. Takie objawy dają skupienia zarodników grzyba Blumeria graminis (syn. Erysiphe graminis) zasiedlające liście. Mocno uszkodzone liście zmieniają zabarwienie na żółte, a następnie zasychają, powodując przerzedzenie darni.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ zacienienie,
■ mała cyrkulacja powietrza,
■ umiarkowana wilgotność liści,
■ gęsta darń (gęsty wysiew nasion),
■ przenawożenie azotem.
Mączniak prawdziwy na liściach wiechliny łąkowej na trawniku zacienionym.
Różnice w podatności odmian wiechliny łąkowej na mączniaka prawdziwego.
Zgorzel fuzaryjna traw
Grzyby z rodzaju Fusarium mogą uszkadzać trawy w różnym okresie ich wzrostu. Powodują placowe zamieranie siewek w okresie zadarniania się trawnika, są również przyczyną powstawania plam w starej darni. Wysoka temperatura i susza sprzyjają chorobie, zwłaszcza gdy poprzedziły ją warunki bardzo wilgotne, np. ulewne deszcze, lub gdy były nadmiernie i nieregularnie podlewane. Uszkodzone trawy mają brązowo-czarne korzenie i rozłogi. Miejsca chorobowo zmienione mogą mieć postać plamy, smugi lub pierścienia ze zdrowymi rośli-nami w centrum.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ nieregularne podlewanie,
■ przesuszenie i okresowe zatopienie darni latem,
■ za wysokie dawki nawożenia azotem przed nastaniem suszy letniej,
■ obecność dużej ilości zamarłych traw w darni.
Ognisko infekcji siewek przez grzyby z rodzaju Fusarium.
Fuzaryjne plamy w starej darni trawnika.
Rizoktonioza traw
Jest chorobą atakującą wszystkie gatunki traw gazonowych. Występuje podczas upalnej i wilgotnej pogody. Ujawnia się w darni w postaci plam, smug lub pierścieni wielkości od kilku centymetrów do 1 metra średnicy. Plamy mają brunatne zabarwienie z wyraźną, nasiąkniętą wodą krawędzią. Objawy choroby mogą się różnić w zależności od wysokości koszenia trawnika. Identyfikację ułatwia specyficzny zapach wydzielający się z darni 12-24 godz. przed ujawnieniem się choroby.
Sprawcami choroby są grzyby z rodzaju Rhizoctonia. Żyją w glebie albo zamarłej darni w postaci grzybni lub zarodników (sklerocjów). Przy niskiej temperaturze latem zachowują się jak saprofity lub słabe patogeny, nie porażając roślin, które są w dobrej kondycji, atakują natomiast trawy słabe lub gdy pod wpływem wysokiej temperatury wzrost roślin jest zatrzymany. Gdy warunki pogodowe się zmienią, rośliny mniej porażone odrasta-ją. Objawy choroby obserwujemy najczęściej na trawnikach w pierwszym roku ich użytkowania.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ wysoka wilgotność darni wieczorem i nocą,
■ temperatura w nocy powyżej 20°C, a w dzień około 30°C,
■ nagromadzenie zamarłych części traw w darni, na których te grzyby żyją,
■ zbyt silne, jednostronne nawożenie azotem, zastosowane przed nastaniem upałów,
■ brak fosforu i potasu.
Objawy rizoktoniozy na trawniku wysoko koszonym.
Rizoktonioza na trawniku nisko koszonym.
Zgorzel siewek i traw
Chorobę wywołują grzyby z rodzaju Pythium, które najczęściej atakują siewki nowo zakładanych trawników, ale mogą również uszkadzać rośliny starsze pod-czas lata oraz zimą pod śniegiem. Plamy o średnicy 2-50 cm pojawiają się nagle i mogą szybko się powiększać. Liście traw są śluzowate w dotyku i nasiąknięte wodą. Rano lub podczas wilgotnej pogody w ciągu dnia na brzegu plamy widoczna jest biała, puszysta grzybnia.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ temperatura podczas dnia 30-35°C, a w nocy około 20°C,
■ nadmierna wilgotność darni nocą,
■ duże zagęszczenie roślin,
■ przenawożenie azotem,
■ podlewanie wodą z zamkniętych zbiorników wodnych,
■ łatwo się rozprzestrzenia podczas koszenia wilgotnych trawników.
Zgorzel siewek na nowo założonym trawniku.
Żółta plamistość trawników
To groźna choroba występująca na trawnikach nisko koszonych, np. na greenach pola golfowego. Najbardziej na nią podatne są mietlica i kostrzewa czerwona rozłogowa. Objawem choroby są widoczne w darni po skoszeniu okrągłe małe plamy (średnicy 1-2 cm) w barwach od jasnobrązowej do słomkowej. łączą się, dając efekt większych plam. Sprawcą choroby jest Sclerotinia homoeocarpa.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ ciepłe i suche lato,
■ duża ilość obumarłych liści w darni,
■ słaby wzrost roślin,
■ braki w nawożeniu azotowym,
■ podlewanie wieczorem,
■ podatne odmiany.
Żółta plamistość na nisko koszonym trawniku.
Antraknoza traw
Objawy schorzenia zmieniają się w zależności od pory roku, gatunku trawy i nasilenia choroby. Podczas chłodnej i wilgotnej pogody patogen uszkadza węzły krzewienia i korzenie traw. Przy silnym porażeniu na trawniku powstają żółtopomarańczowe place z roślinami, które łatwo wyjąć. Gdy jest ciepło i gleba jest sucha, a powierzchnia trawnika jest tylko lekko zraszana, patogeny atakują liście i źdźbła osłabionych roślin, a na trawniku w miejscu infekcji powstają brunatnoczerwone plamy. Na liściach i źdźbłach można zaobserwować czarne szczecinki grzyba. Najmniej odporna na chorobę jest mietlica rozłogowa. Jeśli była składnikiem mieszanki zastosowanej do zakładania trawnika, mogą się pojawić brunatne plamy.
Sprawcami choroby mogą być dwa grzyby: Colletotrichum graminicola i Microdo-chium bolleyi.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ duża zwięzłość gleby spowodowana deptaniem lub wałowaniem,
■ deficyt fosforu i potasu,
■ duża zawartość zamarłych części roślin w darni,
■ złe podlewanie (powierzchniowe),
■ występowanie mietlicy rozłogowej w darni.
Antraknoza na wiechlinie rocznej.
Antraknoza na trawniku mietlicowym nisko koszonym.
Czarcie kręgi
Tak przyjęto nazywać chorobę wywoływaną przez grzyby kapeluszowe rozproszone na trawniku lub układające się w pierścienie, półkola i wstęgi. Jeśli nie powodują zmian w wyglądzie darni, mogą być tolerowane. Czasami jednak kręgi z ciemno- lub jasnozielonym obrzeżem psują estetykę trawnika. Zdarza się również, że trawy w okolicy kręgu zamierają. Symbioza traw z grzybami znana jest od dawna i na każdym, nawet odpowiednio pielęgnowanym trawniku mogą się pojawić owocniki grzybów.
Czarcie kręgi może powodować około 60 gatunków grzybów z klasy Basidiomycetes. Wyróżniane są trzy typy kręgów. Największy problem sprawiają kręgi typu pierwszego, których sprawcą jest grzyb Marasmius oreades. Patogen powoduje hydrofobię gleby (nieprzyjmowanie wody przez glebę), co szczególnie utrudnia jego zwalczanie za pomocą fungicydów. Typ drugi można rozpoznać po ciemno-zielonym zabarwieniu traw na krawędzi kręgu. Najmniej groźny jest typ trzeci, ponieważ pojawiające się okresowo grzyby nie powodują widocznego uszkodzenia darni.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ obecność w glebie nierozłożonych składników organicznych (np. resztek korzeni drzew),
■ duża zawartość filcu, który te grzyby rozkładają,
■ braki w nawożeniu i podlewaniu trawnika (okresowe przesuszenie trawnika).
Czarcie kręgi typu pierwszego.
Czarcie kręgi typu drugiego.
Rdze traw
Trawy mogą być porażane przez kilka gatunków grzybów rdzawnikowych z rodzaju Puccinia i Uromyces. Wszystkie gatunki tworzą na liściach małe plamy z pomarańczowo-brunatnymi lub żółtymi skupieniami zarodników. W późniejszym okresie mogą być widoczne również brunatnoczarne zarodniki. Rdze general-nie nie mają dużego wpływu na wygląd trawników regularnie koszonych i nawożonych. Większe szkody można obserwować późnym latem i jesienią na trawnikach wysoko koszonych, gdzie dominuje wiechlina łąkowa i gdy chłodna pogoda zahamuje wzrost traw.
W zależności od sprawcy choroby plamy na trawniku mogą mieć różne zabarwienie. Gdy wystąpi rdza źdźbłowa (P. graminis), obserwujemy na liściach brunatno-pomarańczowe skupienia zarodników, a w przydatku rdzy żółtej (P. striiformis) skupienia zarodników są żółte, układające się w charakterystyczne ściegi mające początek na czubku liścia.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ brak nawożenia azotowego,
■ chłodna i sucha pogoda jesienią,
■ zahamowany wzrost traw,
■ podatne odmiany oraz rosa umożliwiająca kiełkowanie zarodników.
Trawnik wiechlinowy z objawem rdzy źdźbłowej.
Skupienia zarodników rdzy żółtej na liściach wiechliny łąkowej.
Zgorzel podstawy źdźbła
Objawy choroby widoczne są najczęściej późnym latem na trawnikach nisko koszonych, zlokalizowanych na glebach piaszczystych, o dużej zawartości wapnia. Choroba ujawnia się początkowo w postaci okrągłych plam gorzej odra-stających traw zawierających głównie mietlicę rozłogową. Małe plamy, powiększając się, tworzą pierścienie osią-gające nawet 1 m średnicy. W środku pierścienia mogą się znajdować trawy odporne na chorobę, takie jak kostrzewa czerwona, wiechlina, oraz chwasty. Porażone trawy mogą zostać łatwo usunięte z darni ze względu na zniszczony system korzeniowy. Sprawcą choroby jest grzyb Gaeumannomyces graminis.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ trawnik założony na glebie piaszczystej z dużą zawartością wapnia (pH gleby alkaliczne),
■ wysoka wilgotność,
■ słaba przepuszczalność gleby,
■ obecność mietlicy rozłogowej.
Charakterystyczne plamy na trawniku mietlicowym założonym na piaszczystej glebie z dużą zawartością wapnia.
Głownia plamista liści traw
Występuje jesienią, zimą i wiosną w postaci szaro-brunatnych, a później czarnych pęcherzyków na liściach traw. Liście niektórych odmian wiechliny łąkowej i kostrzewy czerwonej rozłogowej mogą się stać chlorotyczne, pokryte czarnymi plamami.
Sprawcami głowni plamistej są grzyby z rodzaju Jamesdicksonia (syn. Entyloma). Zarodniki wydostają się z pęcherzyków jako czarna, sproszkowana masa i rozprzestrzeniają się podczas koszenia trawników. Objawy porażenia przez
te grzyby mogą być niezauważane ze względu na późny okres występowania choroby lub mylone z innymi schorzenia-mi. Choroba ma znaczenie na obiektach sportowych, gdzie pożądana jest zimo-zieloność trawników.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ silne nawożenie azotowe, a słabe potasowo-fosforowe,
■ duża zawartość zamarłych traw w darni, na których głownia przeżywa
Czarne pęcherzyki głowni plamistej latem. na liściach wiechliny łąkowej.
Śluzowce
Można je spotkać na liściach traw pod-czas wilgotnej pogody jesienią. Skupienia zarodników tworzą w darni niebieskoszare place od 2 do 60 cm średnicy. Śluzowce nie są zaliczane do patogenów i nie stanowią dużego zagrożenia dla traw.
Można je spotkać wszędzie tam, gdzie w glebie znajduje się substancja organiczna pochodzenia roślinnego w stanie rozkładu. W okresie rozrastania się grzyb ten ma swoje siedlisko w glebie, w miejscach bardziej wilgotnych. Gdy przygotowuje się do zarodnikowania, wybiera miejsca suchsze, wspinając się na rośliny, którymi mogą być również trawy. Po 1-2 tygodniach skupienia zarodników znikają z powierzchni liści, mają jednak wpływ na wygląd trawnika i ogranicza-ją fotosyntezę zasiedlonych liści. Poza tym wysypująca się masa czarnych zarodników podczas koszenia nie jest przyjemna dla użytkowników trawnika. Jeśli śluzowce raz się pojawią, będą się rozmnażać każdego roku w tym samym miejscu do czasu wyczerpania się źródła ich pożywienia w glebie.
Warunki sprzyjające wystąpieniu choroby:
■ obecność w glebie nierozłożonej substancji organicznej,
■ wilgotna i ciepła pogoda jesienią.
Nie wszystkie przedstawione choroby atakują każdy trawnik. Uszkodzenia dar-ni wywoływane przez żółtą plamistość trawników, zgorzel podstawy źdźbła czy antraknozę występują najczęściej na terenach nisko i często koszonych, dlatego mogą zagrażać trawnikom sportowym. Jeśli jednak przydomowy trawnik będzie pielęgnowany intensywnie — często i nisko koszony oraz intensywnie nawożony, szczególnie azotem — choroby te mogą się pojawić.
Niebieskoszare skupienia śluzowców na trawniku.
Liście traw zasiedlone przez śluzowce.
Jak zapobiegać chorobom
Rozwój choroby na trawniku zależy od obecności grzyba, który jest jej sprawcą, podatności traw i czynników środowiska sprzyjających jej rozwojowi. W darni i glebie żyje wiele gatunków grzybów, ale infekcja roślin następuje tylko wtedy, gdy są osłabione różnymi czynnikami powodującymi u traw stres, takimi jak: mróz, susza, upał, cień, nadmierne opady. Największy wpływ na złą kondycję traw mają jednak błędy w pielęgnacji. Objawy choroby zauważamy w momencie zachwiania równowagi w ekosystemie trawnika. Utrzymanie darni w dobrej kondycji przez cały okres wegetacji wymaga zwrócenia uwagi na wszystkie czynniki wpływające na ekosystem. Dużo łatwiej jest zapobiegać chorobom, niż później leczyć porażone trawniki. Najważniejsze jest ograniczenie czynników sprzyjających rozwojowi choroby i zadbanie o kondycję traw poprzez po-prawne założenie trawnika i prawidłową pielęgnację.
■ Wybór siedliska pod trawnik to pierwszy ważny krok w zapobieganiu rozwojowi chorób. Złym miejscem jest siedlisko o słabym przepływie powietrza, silnym zacienieniu i niedostatecznej przepuszczalności gleby. Takie warunki powodują utrzymywanie się dużej wilgotności liści, co sprzyja rozwojowi grzybów. Osłabione rośliny nie są w stanie bronić się przed infekcją. Miejsce pod trawnik powinno być napowietrzone, nasłonecznione (ewentualnie z lekkim zacienieniem), mieć przepuszczalne podłoże lub niewielkie nachylenie umożliwiające odpływ nadmiaru wody.
■ Nasiona traw do siewu trawnika powinny być wielogatunkowymi mieszankami odmian traw gazonowych, zaadaptowanych do naszych warunków klimatycznych, najlepiej o znanej odporności na choroby.
Oprysk fungicydem może być skuteczny przy pierwszych objawach choroby.
■ Nieprawidłowe podlewanie jest główną przyczyną chorób traw. Nie-równomierne deszczowanie powoduje zatopienie trawnika lub jego przesuszenie. Nadmierna wilgotność i wysoka temperatura nocą sprzyjają aktywności grzybów z rodzaju Pythium, Fusarium i Rhizoctonia, natomiast przesuszenie gleby wpływa na osłabienie traw i na ich większą podatność na infekcję wywołaną przez grzyby powodujące rdzę, antraknozę, czarcie kręgi i in. Trawnik należy podlewać rzadko, ale głęboko i tylko wtedy, gdy rośliny tego potrzebują. Codzienne zraszanie po-woduje płytkie korzenienie się traw i sprzyja rozwojowi chorób. Chore trawniki należy podlewać wcześnie rano lub w ciągu dnia, starając się, aby wieczorem ich powierzchnia była sucha.
■ Nawożenie, podobnie jak podlewanie, wymaga umiejętnego dozowania, by było adekwatne do potrzeb roślin i dostosowane do wymagań gleby. Azot jest składnikiem najczęściej dostarczanym trawom, jednak prze-nawożenie zwiększa podatność traw na pleśń śniegową, zgorzel fuzaryjną i patogeny uszkadzające liście, a zbyt małe stężenie tego pierwiastka hamuje wzrost traw i ułatwia infekcję za sprawą takich grzybów jak Laetisaria fucifirmis (czerwona nitkowatość), Limonomyces roseipellis (różowa plamistość) oraz grzybów z rodzaju Puccinia i Uromyces wywołujących rdze. Duże znaczenie ma termin nawożenia. Nie zaleca się stymulowania wzrostu traw podczas upalnego lata i jesienią. Ponadto nawożenie azotem powinno być dostosowane do typu trawnika oraz należy je stosować w wielo-krotnych dawkach podawanych w równowadze z innymi składnikami. Przed chorobami chronią także na-wozy potasowe, które wzmacniają ściany komórkowe traw, czyniąc je odporniejszymi na atak patogenów, dlatego powinny być stosowane szczególnie przed nastaniem upałów i przed zimą.
■ Wysokość koszenia zależy od typu trawnika i warunków środowiska. Trawniki założone w miejscach zacienionych (np. w parku) powinny być koszone wyżej, minimum na wys. 7cm. W przypadku częstego cięcia i nawożenia wysokość koszenia może wynosić 4-5 cm na trawnikach przydomowych, 3 cm na sportowych oraz do 0,3 cm na greenach pól golfowych. Niezależnie od typu trawnika i częstości koszenia nie zaleca się skracania odrostu poniżej połowy jego wysokości.
■ Inne zabiegi. W celu ochrony przed chorobami istotne jest usuwanie starej, zamarłej darni z trawnika poprzez wertykulację. Obumarła darń jest siedliskiem wielu grzybów, ogranicza przemieszczanie się powietrza oraz wnikanie wody i nawozów do gleby. Rośliny w takiej darni są słabe, a przez to podatniejsze na choroby. Do trawników miejskich i przydomowych nie są zalecane fungicydy ze względu na szkodliwość dla środowiska, a także dlatego, że są w stanie zwalczyć chorobę tylko przy pierwszych objawach. W wyjątkowych przypadkach można fungicydy zastosować zapobiegawczo przed okresami zagrożenia chorobami, np. przed nastaniem upałów lub przed zimą. W Polsce nie ma oficjalnych zaleceń Instytutu Ochrony Roślin dotyczących zwalczania chorób traw w uprawach trawnikowych za pomocą fungicydów.
Nawet pod dużymi drzewami można utrzymać estetyczny trawnik, pod warunkiem że dolne gałęzie nie będą tworzyły cienia.
